Subscribe

Plastiğin Yolculuğu: Makaleler

Bölüm-1: İklim değişikliği: Karbon bütçesinin yüzde 13’ü plastiklere mi gidecek?

Birkaç yıl öncesine kadar iklim değişikliği denince, iklim inkarcıları olarak bahsedilen gruplar ve onların iklim değişikliği fenomenine yönelttiği eleştiriler de akla geliyordu. Bilim dünyası ve hatta ülkeler çok uzun süredir iklim değişikliği hakkında uzlaşı içinde olsa da iklim inkarcılığı yakın zamana dek etkisini sürdürdü. Ama bugün öyle bir noktaya geldik ki iklim değişikliğinin kolayca gözlenebilir etkileri iklim inkarcısı söylemleri zayıflatıverdi.

Bölüm-2: Adım adım plastiğin iklim maliyeti

Plastiğin iklim maliyeti fosil yakıtların ortaya çıkarılmasından başlıyor. “Plastiklerin üretimi daha çok petrolden geliyor. Doğalgaz da plastik kullanımında oldukça önemli yer tutuyor. Aklınıza pek gelmez ama kömür de carbon black dediğimiz ürünlerin üretiminde öne çıkıyor” diye konuşan Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Danışma Kurulu üyesi plastik mühendisi Metin Bilgili, fosil yakıtların plastik üretimine farklı ağırlıklarda katıldığını aktarıyor.

Bölüm-3: Plastikte geri dönüşüm: Fosil yakıt-plastik bağlantısını zayıflatmaya yeter mi?

Plastikte geri dönüşüm teoride basit: Plastik atıkların geri dönüşüme uygun olanları, toplanıp ayrıştırıldıktan sonra önce temizleniyor, ardından parçalanıyor. Parçalanan atıklar eritilip yeniden ham plastiğe dönüştürülüyor. Geri dönüşüm sürekli artan plastik üretiminin fosil yakıtlarla ilişkisini zayıflatma, dolayısıyla iklim maliyetini düşürme iddiasında. Marmara Bölgesinden hem gıda ambalaj atıkları hem de kullanılmış sulama borularını toplayıp geri dönüşüm yapan bir firmayla görüşmek için Çanakkale’ye gidiyorum.

Bölüm-4: Yurtdışından gelen plastik atıkların Türkiye’de işi ne?

Geleneksel bir atık yönetiminde, atıklar ya toprağa gömülüyor ya da bertaraf tesislerinde yakılıyor. Her iki yöntem de maliyetli. Ancak atıkların yakılması süreci doğru yöntemlerle uygulanırsa, ortaya çıkan ısı bir miktar enerjiye dönüştürülebiliyor. Geleneksel yöntemde yakmayla kazanılan enerji bir gelir kaynağı olarak görülse de atıkların yakılmasıyla ortaya çıkan sera gazı emisyonları, yani iklim maliyeti ihmal ediliyor. Plastik söz konusu olduğunda, geleneksel atık yönetimi araçlarına bir de geri dönüşüm ekleniyor. Plastik atıklar türlerine göre ayrı ayrı toplanıyor, tekrar ayrıştırılıyor ve geri dönüşüme gönderiliyor.

Bölüm-5: Plastik yok olmuyor, küçülüyor: Mikroplastikler

Plastikle ilgili birçok soru işareti var. Plastikler ile fosil yakıtlar arasındaki bağı ortadan kaldırmadan, plastik iklim değişikliğiyle mücadeleyle uyumlu bir malzeme haline gelebilir mi? Geri dönüşüm bu bağlantıyı zayıflatabilecek kadar güçlü bir araç mı yoksa bir çeşit yeşile boyama gereci mi? Tüketiciler plastik tüketiminin sonuçlarını görmezden gelmeye devam ettikçe küresel plastik atık ticareti engellenebilir mi? Bu sorulara yanıt bulsak bile çözmemiz gereken bir sorun daha var.